Αποτρίχωση με Laser

Στην κατηγορία της μόνιμης αποτρίχωσης περιλαμβάνεται η αποτρίχωση με χρήση φωτός ( φωτοαποτρίχωση ) και συγκεκριμένα με :

• Ακτινοβολία laser
• Έντονο παλμικό φως  (IPL).

Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, ένα συγκεκριμένο μήκος κύματος ακτινοβολίας απορροφάται επιλεκτικά από το χρωμοφόρο-στόχο στο δέρμα, που μπορεί να είναι η μελανίνη , η αιμοσφαιρίνη ή το νερό. Στη φωτοαποτρίχωση χρωμοφόρο-στόχο αποτελεί η μελανίνη που βρίσκεται στην τρίχα και το τριχοθυλάκιο.

Οι συσκευές  Laser παράγουν ακτίνες φωτός συγκεκριμένου μήκους κύματος που έχουν την ικανότητα να διεγείρουν, να διαμελίζουν, να προκαλούν πήξη ή να καταστρέφουν κύτταρα και ιστούς.

Στη φωτοαποτρίχωση μια δέσμη  φωτός ( laser ή IPL) απορροφάται από τη μελανίνη του τριχικού θυλάκου και μετατρέπεται σε θερμική ενέργεια, με σκοπό την αδρανοποίηση των αναγεννητικών κυττάρων της τρίχας.  Η αποτρίχωση βασίζεται στην αρχή  της επιλεκτικής φωτοθερμόλυσης, δηλαδή λύση των ιστών που θερμαίνονται λόγω του φωτός που απορροφάται από αυτούς επιλεκτικά και αυξάνει τη θερμοκρασία τοπικά, σε τέτοια επίπεδα ώστε να επιφέρει την καταστροφή τους.

Ιδανικότεροι υποψήφιοι για αποτρίχωση με ακτινοβολίες laser ή  IPL είναι άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα και σκούρες τρίχες , ενώ δεν ενδείκνυται σε άτομα με άσπρες ή ξανθές τρίχες, καθώς αυτές δεν περιέχουν μελανίνη που απορροφά την ενέργεια των ακτινών του Laser.

Η αποτρίχωση με την χρήση της ακτινοβολίας Laser ή IPL, στοχεύει στο να οδηγήσει την ακτινοβολία μέσα στο στέλεχος της τρίχας, και στο έγχρωμο θυλακικό επιθήλιο, ώστε η απότομη αύξηση της θερμοκρασίας να προκαλέσει θερμική νέκρωση των αναγεννητικών  δομών του τριχικού θύλακα, τοπικά. Η θερμοκρασία που έχει ως αποτέλεσμα θερμική νέκρωση, είναι της τάξης των 70 βαθμών Κελσίου. Η διαδικασία της επιλεκτικής αυτής απορρόφησης που οδηγεί σε θερμική νέκρωση τοπικά, είναι γνωστή ως επιλεκτική φωτοθερμόλυση. Η φωτοαποτρίχωση επομένως, αποτελεί μια μέθοδο διαχρονικά εξελισσόμενης μείωσης της τριχοφυΐας.

Τα στοιχεία που έχουν σχέση με το θύλακα της τρίχας και επηρεάζουν το αποτέλεσμα της φωτοαποτρίχωσης είναι :

• ο ειδικός στόχος της ακτίνας
• ο τύπος των τρίχων
• το αναπτυξιακό στάδιο της τρίχας
• η περιοχή και βάθος εντοπισμού των τρίχων

ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΤΗΣ ΤΡΙΧΑΣ

Από ανατομικής απόψεως, σε κάθε τρίχα  διακρίνονται δύο τμήματα:

• το στέλεχος και
• η ρίζα

ΣΤΕΛΕΧΟΣ

Το στέλεχος είναι ελεύθερο και κινητό και εκτείνεται από το σημείο που εκβάλει ο σμηγματογόνος αδένας μέσα στο θύλακα, μέχρι την απόληξη του ελεύθερου άκρου της τρίχας. Αυτό το ελεύθερο άκρο είναι οξύ και καλείται κορυφή της τρίχας.

Το τριχικό στέλεχος αποτελείται κυρίως από  νεκρά, πλήρως διαφοροποιημένα κερατινοκύτταρα, των οποίων η σκληρότητα βασίζεται σε ενδιάμεσα ινίδια που ανήκουν στην οικογένεια των κερατινών.

ΡΙΖΑ

Η ρίζα είναι το μη ορατό τμήμα της τρίχας το οποίο βρίσκεται στο εσωτερικό του τριχοθυλακίου. Το κατώτερο σημείο του τριχοθυλακίου ονομάζεται βολβός και ο ρόλος του είναι ζωτικής σημασίας ως προς την τελική δομή του συνόλου της τρίχας. Εντός του βολβού παρατηρείται πλήθος αιμοφόρων αγγείων, τα οποία εξασφαλίζουν τη θρέψη και την οξυγόνωση του βολβού. Επιπροσθέτως, στο σημείο αυτό παράγονται κύτταρα υπεύθυνα για την παραγωγή κερατίνης και μελανίνης. Η κερατίνη διαδραματίζει καίριο ρόλο στη δομή της τρίχας ενώ η μελανίνη συντελεί στον καθορισμό του χρώματος των μαλλιών. Ακριβώς δίπλα στο τριχοθυλάκιο, βρίσκεται ο σμηγματογόνος αδένας ώστε να προσφέρει στην τρίχα την απαραίτητη ενυδάτωση και ελαστικότητα μέσω της λίπανσης που εξασφαλίζει το σμήγμα.

ΣΤΑΔΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Κατά την αναγέννηση του τριχικού θυλάκου διακρίνονται τρία κύρια αναπτυξιακά στάδια ή φάσεις:

• Το αναγενές στάδιο (ενεργητική φάση ανάπτυξης)
• Το καταγενές στάδιο (φάση παλινδρόμησης)
• Το τελογενές στάδιο (φάση ηρεμίας).

Α) Η ανάπτυξη της τρίχας, η ενεργητική φάση δηλαδή αύξησης της τρίχας, χαρακτηρίζεται από έντονη δραστηριότητα του θύλακα, με αποτέλεσμα το σχηματισμό και την ανάπτυξη νέας τρίχας, ονομάζεται αναγενής φάση (αναγενές στάδιο) και η διάρκεια της καθορίζει το μήκος της τρίχας. Κατά το αναγενές στάδιο , οι τριχικοί θύλακες διεισδύουν βαθιά μέσα στην υποδερμίδα και ο βολβός της τρίχας είναι εμφανής. Οι θύλακες των τριχών μετά περνούν στο καταγενές στάδιο, ένα στάδιο παλινδρόμησης.

Β) Το καταγενές στάδιο αποτελεί ένα ενδιάμεσο, μεταβατικό στάδιο, που διαρκεί μερικές εβδομάδες. Στο στάδιο αυτό η τρίχα σταματάει να αναπτύσσεται, ο τριχικός βολβός συρρικνώνεται και ο θύλακας  προετοιμάζεται για την απόπτωση της τρίχας. Το καταγενές στάδιο οδηγεί στο τελευταίο στάδιο του  αναπτυξιακού κύκλου της τρίχας, το τελογενές.

Γ) Το  τελογενές στάδιο αποτελεί τη φάση ανάπαυσης του θύλακα, κατά την οποία η τρίχα ηρεμεί και τελικά απομακρύνεται, καθώς αντικαθίσταται από νέες τρίχες. Η φάση αυτή της ηρεμίας μπορεί να διαρκέσει μερικούς μήνες και εξαρτάται από τον αριθμό των αναπτυσσόμενων τριχών στην περιοχή. Κατά την φάση της ηρεμίας, οι τριχικοί θύλακες είναι κοντύτεροι και ο βολβός της τρίχας είναι μικρότερος, χωρίς θηλή. Καθώς η αναγενής φάση συνεχίζεται, ο τριχικός θύλακας επιμηκύνεται, ο βολβός κατευθύνεται βαθύτερα μέσα στο δέρμα, η τρίχα αυξάνεται σε μήκος και η παλιά τρίχα σταδιακά αποβάλλεται.

ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

Παράμετροι της ακτινοβόλησης που επιδρούν στο χρόνο εφαρμογής είναι το μήκος κύματος, το χρώμα του δέρματος και των τριχών, το μέγεθος-σχήμα φωτεινής δέσμης, το εύρος παλμού, η ισχύς εξόδου, η επιφάνεια περιοχής, κ.ά.

Όσον αφορά την επιφάνεια, η αποτρίχωση σε μερικές περιοχές, όπως είναι τα χείλη, το πηγούνι ή το μπικίνι, διαρκεί πέντε έως δεκαπέντε λεπτά,  ενώ σε μεγάλες όπως είναι τα πόδια, η πλάτη, κ.λπ. μπορεί να διαρκέσει έως και μια ώρα, περίπου.

Σε πολλές περιπτώσεις φωτοαποτρίχωσης, η περιοχή εφαρμογής όπως π.χ. το άνω χείλος, το πηγούνι, η γραμμή του μπικίνι, η μασχάλη κ.λπ. είναι σχετικά μικρή και αυτό σημαίνει ότι ο χρόνος που απαιτείται για την εφαρμογή της ακτινοβόλησης είναι πολύ λίγος. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο χρόνος αυξάνεται συνήθως με την προετοιμασία στις εφαρμογές αλλά και την αναφορά στις οδηγίες μετά την εφαρμογή.

ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

Ο αριθμός συνεδριών που απαιτούνται προκειμένου να ολοκληρωθεί η εφαρμογή της φωτοαποτρίχωσης, εξαρτάται από ποικίλες παραμέτρους, όπως είναι το χρώμα του δέρματος ( στα σκουρόχρωμα  δέρματα δεν μπορούν να εφαρμοστούν μεγάλες εντάσεις κι επομένως απαιτούνται περισσότερες συνεδρίες ), το χρώμα των τριχών (σε ανοιχτόχρωμες τρίχες απαιτούνται  περισσότερες συνεδρίες),το πάχος των τριχών, την φάση ανάπτυξης των τριχών και την περιοχή του σώματος. Επίσης, άλλες αποτριχωτικές μέθοδοι που έχουν προηγηθεί, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη.

Μετά από την πρώτη εφαρμογή, οι νεοαναπτυσόμενες τρίχες, είναι πιο λεπτές και λιγότερες σε αριθμό, από τις αρχικές. Σε γενικές γραμμές, απαιτούνται πολλαπλές συνεδρίες (κατά μέσο όρο 6 έως 8 ), κατά τη διάρκεια αρκετών μηνών , με τη σταδιακή απομάκρυνση των ανεπιθύμητων τριχών, με την πάροδο του χρόνου.

ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΜΕΤΑΞΥ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ

Το χρονικό διάστημα μεταξύ των συνεδριών, μπορεί να είναι μικρότερο ή μεγαλύτερο ανάλογα με την περιοχή, όμως γενικά συστήνεται να μην είναι μικρότερο των 4-6 εβδομάδων. Για παράδειγμα, όσον αφορά την περιοχή του άνω χείλους (μουστάκι) και του πηγουνιού, ένα διάστημα 4-6 εβδομάδων, είναι συνηθισμένο.

Είναι προτιμότερο οι συνεδρίες να έχουν απόσταση 6-7 εβδομάδων απόσταση η μία από την άλλη, ώστε να βρίσκονται όσο το δυνατόν περισσότερες τρίχες, στο αναγενές στάδιο ανάπτυξης.

Στο ενδιάμεσο διάστημα των συνεδριών οι τρίχες δεν πρέπει να ξεριζώνονται από την περιοχή, αλλά αν είναι απαραίτητο να κόβονται. Είναι γνωστό ότι οι άδειοι θύλακες, χωρίς τρίχες, δεν μπορούν  να καταστραφούν με τη φωτοαποτρίχωση.   

                                                          ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ

Η χρήση του φωτός στην αποτρίχωση αντενδείκνεται σε :

• Νεοπλάσματα
• Ανοσοκαταστολή
• Ιστορικό κακής επούλωσης τραύματων
• Ιστορικό χηλοειδών
• Φωτοδερματίτιδα
• Φωτοαλλεργία
• Λήψη φωτο-ευαίσθητων φαρμάκων
• Λήψη φαρμάκων (στεροείδη, αντιβιοτικά, αντιφλεγμονώδη, κατά της ακμής, κ.λπ.)
• Σακχαρώδη διαβήτη ( κίνδυνος σχηματισμού ελκών)
• Αυτοάνοσα νοσήματα ( ψωρίαση, έκζεμα, ερυθηματώδης λύκος, ενεργός έρπητας )
• Καρκίνος
• Δέρμα που έχει εκτεθεί πρόσφατα σε  ηλιακή ακτινοβολία 
• Κύηση

Άτομα που χρησιμοποιούν φωτοευαίσθητα φάρμακα, όπως το Accutane, οι τετρακυκλίνες, η Ρετινόλη-Α, κλπ, πρέπει να διακόπτουν τα φάρμακα, εβδομάδες ή και μήνες πριν από την εφαρμογή της ακτινοβολίας.

Το  μαύρισμα και  ότι το  υποστηρίζει, όπως ο ήλιος, οι ακτίνες UV και τα προϊόντα μαυρίσματος, αποτελούν αντένδειξη στην εφαρμογή της ακτινοβολίας. Δηλαδή τα άτομα που είναι μαυρισμένα, θα πρέπει να περιμένουν  να  εξασθενήσει  το μαύρισμα, περίπου δύο μήνες, πριν εκτεθούν σε ακτινοβολίες. Άλλα και μετά από κάθε συνεδρία πρέπει να αποφεύγουν τον ήλιο, ενώ πρέπει να γίνεται συχνή χρήση αντηλιακού προϊόντος με υψηλό δείκτη προστασίας.

Οι ανεπιθύμητες ενέργειες που μπορεί να εμφανισθούν μετά από την πραγματοποίηση φωτοαποτρίχωσης είναι μέτριας βαρύτητας και γενικά έχουν παροδικό χαρακτήρα.

Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν εμφανίζουν παρενέργειες από την εφαρμογή της ακτινοβολίας και οι  αναφερόμενες αντιδράσεις του δέρματος εξαφανίζονται μέσα σε λίγες  ώρες ή μέρες.

Οι πιο συχνές δερματολογικές αντιδράσεις, οι οποίες εμφανίζονται ως απάντηση του οργανισμού στην εφαρμογή ακτινοβολίας που χρησιμοποιείται στη φωτοαποτρίχωση είναι:

• Ερύθημα: Μετά από τη πραγματοποίηση της συνεδρίας μπορεί να εμφανιστεί ερύθημα, το οποίο είναι πιθανό να επιμείνει για κάποιες ημέρες. Δεν απαιτείται ειδική αντιμετώπιση.
• Περιθυλακικό οίδημα: Μπορεί να εμφανιστεί σχετικά συχνά. Το σύμπτωμα αυτό υποχωρεί μέσα σε 2-4 ώρες συνήθως και δεν απαιτεί ειδική αντιμετώπιση.
• Έγκαυμα: Υπάρχει η περίπτωση ήπιου εγκαύματος πρώτου και σπάνια, δευτέρου βαθμού, εάν η δόση της ενέργειας είναι υπερβολική, συνήθως όμως χωρίς να δημιουργούνται  ουλές. Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν επιφανειακές φυσαλίδες σε άτομα με σκουρόχρωμο δέρμα ή μαυρισμένο από τον ήλιο  δέρμα, ως αποτέλεσμα της υπερβολικής έκθεσης στην ακτινοβολία.

• Υπερμελάγχρωση: Είναι δυνατό να εμφανιστεί σε άτομα σκούρου φωτότυπου, καθώς και σε περιπτώσεις υπέρβασης της ενεργειακής ροής.
• Υπομελάγχρωση : Η υπομελάγχρωση μετά την πραγματοποίηση φωτοαποτρίχωσης  ως παρενέργεια είναι πιο κοινή, σε σχέση με την υπερμελάγχρωση. Οφείλεται στην καταστολή της μελανινογένεσης στην επιδερμίδα και είναι ανατρέψιμη αφού δεν έχει σχέση με  την καταστροφή των μελανοσωμάτων.
• Απλός Έρπης: Μπορεί να ενεργοποιηθεί από την αποτρίχωση με χρήση του φωτός, ειδικά όταν η εφαρμογή γίνεται στην περιοχή γύρω  από το στόμα, στο άνω χείλος.
• Αντιδραστική υπερτρίχωση: Σε μερικές περιπτώσεις έχει παρατηρηθεί ανάπτυξη τριχών, στην  ίδια ή σε γειτονική  περιοχή από εκείνη που δέχεται την περιποίηση, ως αντίδραση στην εφαρμογή της ακτινοβολίας (κυρίως σε περιπτώσεις που ακτινοβοληθεί το χνούδι).
• Πόνος κατά την εφαρμογή: Όσο αφορά την αίσθηση του πόνου, άτομα με πυκνές, μαύρες τρίχες ή σκουρόχρωμο δέρμα, βρίσκουν την εφαρμογή της φωτοαποτρίχωης λιγότερο ανεκτή, επειδή ένα ποσοστό της ενέργειας απορροφάται από τη μελανίνη του δέρματος.